voodo magija

ja prilozuvam svojata seminarska za Vudu magija, za site zainteresirani

Vudu (Voodoo) ili vudon (voudon) e zbir na magijski veruvawa i praksi vo nekoi delovi na Afrika, Juzna Amerika i zapadna Indija (posebno na Tahiti). Toa e monoteisticka religija i tradicionalna kultura cii sledbenici veruvaat vo eden Bog Bondje {to znaci dobar bog).
Zborot vudoun nastanal od zborot vodo {to znaci duh ili bozenstvo. Vudu veruvawe nastanalo vo 17.vek na plantazite na robovite vo Amerika kako kombinacija na rimokatolicizam i zapadno-africki religiozni tradicii. Toa vklucuva postoenje na duhovi (Loi), nekoi od tie identiteti se poklopuvaat so hristijanskite svetci. Loa duhovite gi povikuvaat svestenici (maškite se vikaat houngan, a zenskite mambo) vo ceremonii koga lugeto stanuvaat opsednati so duhovi i pagaat vo trans.
Vudu ne e samo religija, vudu je i kultura, odnosno nacin na zivot, duri e podobro da se zboruva za Vudu kultura odkolku za Vudu religija.
Vudu hram (houmfort) ima centralno mesto vo koe duhovite Loa gi opsednuvaat lugeto sto gi povikuvaat.

Postojat dva osnovni pravci na vudu. Rada e familija na duhovi i toa relativno mirni i srekni Loi. Petro (vo nekoi podracja se vika Kongo) e crna magija, toa e Vudu na besnite, podli i opasni Loi ili duhovi. Opasni raboti se slucuvaat vo Petro Vudu, vklucuvajki i smrt na prokolnatite i sozdavawe na zombi. Zombi se stvoreni od crnite magovi vo Vudu sto gi narekuvaat Bokor, tie stavaat otrovi na kozata na zrtvata (idniot zombi). Nikoj ne znae tocno koi sostojki se koristat za otrovot, no se pretpostavuva deka sodrzuvaat supstanci od toksicni zivotni i rastenija, vklucuvajki izlacuvanja na zlezdi na zabi, tarantuli (pajaci), kozi od otrovni zabi, semki od otrueni rastenija, ostatoci na zovek i cetiri vrsti na ribi koi sodrzat tetrodotoksin (edna od naotrovnite supstanci vo svetot). Posle otrovot zrtvata stanuva potpolno paralizirana i paga vo koma.

Gris-gris e Vudu magija koja sigurno deluva (dobro ili loso), a osven toa se koristi i kako zastita od zlo ili kako osiguruvawe na dobra sreka. Sepak mnogumina luge mislat deka so bodewe na Vudu kukli so igli se predizvikuva prokolnatost na licnosta. Mnogumina sto go prakticiraat ovoj nacin zboruvaat deka toj sluzi za lekuvanje od bolesti. Tie naglasuvaat deka 60% od site Vudu aktivnosti se za lekuvanje.

Veveri se simbolicni crtezi formirani na zemjata so isturanje na brasno od pcenka ili nekoe slicno brasno od raka, na pocetokot ili vo tekot na edna ceremonija. Eden ovakov crtez (odnosno sara) predstavuva povikuvanje na eden Loa i edna vrsta na oltar za ponuda-dvajcata go predstavuvaat fokusot za privikuvawe. Dodeka vo tek na edna ceremonija mozat i da bidat iscrtani nekolku veveri od razni Loi.
Loa predstavuva tradicionalno plemensko africko bozanstvo koe ima mnogu slicnosti so katolickite svetci. Na primer, zmijskiot bog e slicen na Sveti Patrik. Drugi slicnosti so katolicizamot se vo ritualite, vudu poklonici vo svoite rituali koristat sveki, zvona, krstovi, dodeka molitvi se izgovaraat vo vreme na ritualot. Od druga strana, ritualite podrzuvaat elementi na africki religii so tancuvanje, udiranje na tapani i obozuvanje na mrtvite predci.


Vistini i preteruvanja

Veruvanjeto deka Vudu religijata ima vestini koi vklucuvaat zrtvuvawa, uroci i kanibalizam poteknuva od knigata na S.St. John „Haiti of the Black Republic“. objavena vo 1884 godina. Knigata predizvika mnogu lazni veruvanja, osobeno kaj onie luge sto ne znaele nisto za Vudu magija. Bas poradi ovaa kniga se zasnovaat opsti veruvanja vo Vudu magija. Taa praksa se prosiri preku prikazni, knigi i filmovi napraveni od strana na Holivud, zatoa duri vo sredinata na 20.vek se otkri pravata priroda na Vudu religija.


Duhovi i luge

Postojat mnogu slicnosti na Vudu prakticirawe so katolicizmot. Osven sto veruvaat vo postoenje na Bog, svetcite im se slicni na Loite, dvete religiji veruvaat vo zadgroben zivot i postoenje na losi sili i demoni. Ritualite vklucuvaat zrtvi od krv i meso.
Sledbenicite na Vudu veruvaat deka sekoja licnost ima vodac (met tet) koj e vo kontakt so katolickite svetci.
Tie veruvaat deka coveckata dusa e sostavena od dva dela, od golemiot angel cuvar (gros bon ange) i maliot angel cuvar (ti bon ange), koj za vreme na trans ili son e opsednat so duhot Loa. Toj del na coveckata dusa e poosetliv, zatoa za vreme na toa slucuvanje koga dusata ne e zastitena od teloto, moze da se povredi ili da se kidnapira od stranata na magot.
Sustinata na ritualot e sozdavanje kontakti so duhot koj i pomaga na licnosta koja sto go povikala da, na primer, vrati izgubeno zdravje, podobri zivoten standard, ostvari nekoja zelba i slicno. Da se povika duhot treba da mu se ponudi nagrada vo hrana ili zrtva (na zivotno), bidejki duhovite, kako i lugeto baraat nagradi za svoite dela i uslugi. Vsusnost toa e vzajamno pomagawe pomegu lugeto i Loite, lugeto duhovite gi osipuvaat so hrana i drugi nuznosti, dodeka duhovite gi cuvaat lugeto od zli duhovi i nesreki. Ritualite se odrzuvaat za proslavuvanje na uspehot, odnosno sferata na zivotot na lugeto i duhovite.

Vrhovniot bog e Legba, toj go predstavuva sonceto (sonceto e osnova okolu koja se vrti celiot sostav na ovaa religija). Drugite bogovi se Erzuli –boginja na mesecina, Venera i drugi. Golemo znacenje imaat talismani so simbolite na bogovite. Tie simboli se crtaat na parce pergament, a mozat i da se ugraviraat vo smagrad ili rubin. Obicno se nosat vo crvena flanelska, pomala vreka.


sledi prodolzenie

Obredi i zrtvuvanja

Mambo (zenskite svestenici) ili houndan gi nosat veverite (simbolicni crtezi) prateni so udiranje na tapani. Mladite pomosnici drzat zapaleni sveki i go oblikuvaat krugot okolu mestoto na zrtvuvanje. Tamu svestenikot (bilo masko ili zensko) ke go stavi zrtvenoto zivotno (na primer pile) vo prethodno iskopana dupka i ke go zakopa. Povrsinata na natrupanata dupka treba da se ukrasi so pcenka (sitni zrna) i da se zapali. Toa e zrtvena ponuda na bogot Ogoun. Posle toj obred treba site veveri da se vratat nazad vo hramot.
Za zrtva, osven pile moze da se koristi i crn jarec (ako ceremonijata se odviva na otvoreno). Jarecot se vrzuva vo blizina na sredisniot stup dodeka ne se zapocne so pripremi. Potoa teloto i glavata na jarecot se premackuva so mirizlivo maslo. Mambo ili houndan go javaat zivotnoto (kako simbol na dominacija), povtorno go mackaat so maslo i go posipuvaat so sitni zrna pcenka. Togas, pomosnikot go nosi zivotnoto do oltarot (so pratenje na udari na tapani). Potoa, Mambo ili houndan go ubiva zivotnoto stavajki i ja krvta vo drveno sise. Toj, odnosno taa ima pravo na prva goltka. Posle toa krvta ja pijat site okupeni ucesnici na ceremonijata. Mesoto na jarecot se pece cela vecer, a nautro se jade.
Site magii vo svetot imaat svoi tajni. Tie se krijat vo ritualite, povikuvanjata na dobrite i losite duhovi, vo izgovaranje na zborovite na mokta i vo pravenje na magicni napitoci koi im pomagaat ili odmagaat na lugeto. Taka e i vo Vudu magijata. No, za razlika od drugite magii na svetot koi se usovrsuvani na edno odredeno podracje, vudu e nasilno zeman od africkite koreni so preseluvanje na robovite (crnci) vo Severna Amerika. Poradi toa mnogu vlijanie ima katolicizmot (odnosno hristijanstvo) na vudu magijata, ritualite, molitvite, so malku socuvani izvorni veruvanja. Najznacajnite centri na vudu magija denes se naogaat na Haiti, iako najpozatite magovi ziveat vo Nju Orleans.


Marie Leveau

Se veruva deka e rodena vo Nju Orleans vo 1794 godina i deka umrela vo Nju Orleans na 15. juni 1881 godina. Kako oboena (crna) slobodna zena (so Africko, Indijsko, Francusko i Spansko poteklo) postanuva najpoznata i najmokna Vudu kralica vo svetot. Ja pocituvale mnogu luge, no i se plasele od nea, vklucuvaj}i ja i Katolickata crkva. Kako katolik, odejki na misi sekoj den, dobi dozvola da gi odrzuva ritualite pozadi katedralata St. Luis. Grobot na Mari Levo vo St. Luis e najpoznat grob. Posetitelite go krasat so ruzi, cveke, metalni kovanici i drugi podaroci. Nekoi od posetitelite i cukaat tri pati na grobot ili go oznacuvaat so X so kreda i ja molat Mari za nekoja pomos.